کد مطلب:35220 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:31

گنجینه پرسمان » اعتقادات

آيا معصوم ميتواند گناه كند؟

چون عصمت ملكهاي است اختياري، علمي و عملي، بنابر اين نميتوان گفت: «كسي كه به اين مقام رسيده اگر گناهي مرتكب نشد هنرمند نيست و هنرمند كسي است كه بتواند گناه كند ولي در جبهه درون، اميال نفس را سركوب سازد»؛ زيرا معصوم همواره مسلّح به ملكه است و دشمن درون (نفس و خواستههاي آن) را سركوب ميكند، از اين رو نفس او گرچه ميخواهد از گناه لذّت ببرد ولي بر اثر سركوبي، جرئت خواستن و فكر گناه كردن ندارد، چون پايان امر را به خوبي مشاهده ميكند، چنانكه درباره حضرت يوسف (ع) ميفرمايد: «وَ لَقد هَمّت به وَ همّ بها لو لا أن رءابرهان رَبه» يوسف/24.

اميرالمؤمنين(ع) درباره ملائكه ميفرمايد: «لا يَغشاهم نَوم العَيون و لا سهو العُقول ولا فِترهُ الأبدان و لا غِفلة النِسيان» (نهج البلاغه/خطبه 1)؛ فرشتگان اهل خواب، سهو، نسيان و خستگي بدن نيستند. انبيا جسمشان بر اثر خستگي به خواب ميرود ولي جانشان اهل خواب و سهو و نسيان نيست، از اين رو رسول اكرم(ص) فرمود: قلبم در بيداري و خواب، بيدار است: «تَنام عَيناي ولا يَنام قلبي» (نهج الفصاحة/شماره1180)، سهو و نسيان و غفلت خواب قلب است و قلب رسول خدا هميشه بيدار بود.

كسي كه سهو عقل و نسيان دل در حرم امن او راه ندارند نه به عمد خود را به گناه ميآلايد و نه از روي سهو و نسيان.

خلاصه اين كه ملكه عصمت_ علمي و عملي- مقتضيات قوا را به آنها ميدهد، نه اين كه آنها را از بين ببرد. هر كدام از قوا مقتضايي دارند كه هم ميتوان آن را از راه حلال تهيه كرد و هم از راه حرام. سامعه صوت موزون و دلپذير ميخواهد نه غناي حرام، باصره از مناظر زيبا لذّت ميبرد نه خصوص مناظر حرام، قوّه غاذيه غذا ميخواهد نه غذاي حرام و اين چنين است ساير قوا انبيا راه حرام را بستند و با حلال به مقتضيات قوا پاسخ دادند، نه اينكه قواي طبيعي را سركوب كرده باشند.

---

: آية الله جوادي آملي
تفسير موضوعي قرآن كريم ج 9 (سيرة رسول اكرم در قرآن)